W Publicznej Szkole Podstawowej w Przyłęku odbyły się pierwsze warszaty edukacyjno – animacyjne pt. Tradycje ukryte w naszych domach dla młodszych dzieci z klas I – III w ramach realizowanego projektu BLISKO (2022 – 2023). Zajęcia poprowadziły Panie z Koła Gospodyń Wiejskich z Łaguszowa „Korzenie”, które przybliżyły nieco zapomnianą tradycję „Darcia Pierza”.
Zwyczaj darcia pierza
Gospodynie opowiedziały najmłodszym, jak to dawniej było, że wszystkie obrzędy i obyczaje dawaniej na wsi były ściśle przestrzegane i stanowiły istotę prowadzenia gospodarstwa domowego i rolnego. Jedną z prawie zapomnianych już tradycji jest zwyczaj „darcia pierza„. Panie rozpoczęły swoje opowieści od ludowej pieśni, która opowiadała o tym jak darcie pierza może się przysłużyć młodej pannie oraz całym rodzinom; „Tyj nasyj gaździnie, Ej bedzie jyj cieplutko. Bez calutką zimę„!
Dalej panie opowiadały o tym, jak wyglądał cały zwyczaj. Od momentu nastania pory jesienno – zimowej, kobiety wieczorami gromadziły się w jednej chacie, aby wspólnie wykonywać prace, na które brakowało czasu latem. W jednej izbie zbierały się kobiety, młode dziewczyny oraz dzieci, i przez kolejne zimowe wieczory „darły” lub skubały pierze na poduchy i pierzyny. Jak to panie z koła gospodyń powiedziały; był to także sposób na „zabicie” zimowej nudy. Darcie pierza, wyskubki, wydzirki, pierzajki, szkubki; to inaczej odzieranie gęsich piór z chorągiewek od twardych stosin oraz oddzielanie puchu. Była to także praca połączona z zabawą. Kobiety starały się umilać czas śpiewami i żartami. Każda zapobiegliwa matka hodowała gęsi, by z ich piór zrobić później córce pierzynę i poduchy, które stanowiły podstawowy element wiana młodej panny. Pierze były potrzebne także do przygotowania pierzyn i poduszek dla każdej rodziny, zimy dawniej były srogie.
Dzieci z dużym zainteresowaniem słuchały snutych opowieści, były zaciekawione tematem, zadawały chętnie pytania np. czy gęsi zostały całkiem gołe, no bo jak im oskubano pióra? Na to i inne pytania Panie z KGW „Korzenie” z przyjemnością odpowiadały, prostowały niezrozumiałe słowa np. izba. Było wspólne śpiewanie i darcie pierza, z którego dzieci były zachwycone.
Spotkania z tradycją są realizowane w ramach projektu BLISKO (2022 – 2023) “Biblioteka zawsze łączy” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach realizacji Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021-2025 – Priorytet 4.1.
